کشت توت فرنگی ,

  توت­فرنگی گیاهی علفی چندساله ، متعلق به خانواده گل سرخیان و بومی جنگلهای اروپاست که گونه وحشی آن دارایی گل و برگ های کوچک می­باشد و از قرن چهاردهم به سبب خواص دارویی آن معرفی شده است. رقمهای موجود از تلاقی بین گونه­های مختلف به دست آمده اند. در صورت کاشت صحیح، اجرای مراقبت­های لازم و انتخاب رقمهای مناسب می­توان تا بیست تن در هکتار محصول برداشت کرد. نشاء را باید از موسسات مورد اطمینان تهیه و دقت نمونه که آلوده به بیماری های گیاهی به ویژه بیماری های ویروسی نباشد.

یکی از اولین نوبرانه­های بهاری که زود سروکله­اش پیدا می­شود توت­فرنگی است. البته توت­فرنگی­های گلخانه­ای در سایر فصول سرد سال هم در بازار پیدا می­شوند که اندازه درشت­تری هم دارند. با این وجود توت­فرنگی­هایی که در فضای آزاد و در شرایط طبیعی رشد می­کنند و فصل بهار در میوه­فروشی ها دیده می­شوند، طعم و مزه­شان بهتر است و البته برای سلامتی شما مزایای زیادی دارند.

  توت­فرنگی با داشتن مزه شیرین و طعم خوبش در سراسر جهان محبوبیت زیادی دارد. بیش از 600 نوع توت­فرنگی در نقاط مختلف جهان پیدا می‌شود که رنگ، بافت و طعم متفاوتی دارند.هزاران سال قبل توت­فرنگی­ها بطور وحشی در مناطق مختلف آب و هوایی رشد می­کردند تا اینکه در دورانی قبل از میلاد مسیح توسط کشاورزان پرورش یافتند و مردم آن زمان برای این میوه ارزش زیادی قائل بودند. سپس مردم به خواص درمانی آن پی بردند و محبوبیت توت­فرنگی روز به روز بیشتر شد. تا قبل از اوایل قرن نوزدهم توت­فرنگی میوه لوکسی بود که فقط ثروتمندان توان خریدش را داشتند اما بعدها به سایر طبقات اجتماعی هم نفوذ کرد تا همه بتوانند از خواص مفیدش بهره مند شوند. این میوه علاوه بر داشتن آنتی­اکسیدان­های فراوان، از قرن­ها قبل به سمبل جوانی هم شهرت داشته و در فرهنگ­های مختلف مردم از آن بعنوان میوه­ای یاد می­کنند که طول عمر را افزایش می­دهد.

  توت­فرنگی­های نوبرانه در مقایسه با سایر میوه­ها کمی گران­تر است و شاید همین موضوع باعث شود از خریدشان صرف نظر کنید. اما در صورتی که با خواص بیشمار این میوه آشنایی داشته باشید به این نتیجه می­رسید که می­ارزد بابت خرید آنها کمی بیشتر پول پرداخت کنید.

  وجود رادیکال­های آزاد و کمبود برخی از مواد غذایی ویژه یکی از دلایل بروز مشکلات چشمی هستند. با بالارفتن سن و کمبود این عناصر مهم غذایی، رادیکال­های آزاد صدمات خودشان را شروع می­کنند. بطور مثال سبب خشکی چشم می­شوند، به اعصاب بینایی آسیب می­رسانند یا چشم را مستعد ابتلا به عفونت می­کنند. آنتی­اکسیدان­هایی مانند ویتامین ث و فلاونوئیدها که در توت­فرنگی وجود دارند می­توانند از وجود چنین صدماتی پیشگیری کنند.

  تخریب ماهیچه­ها و بافت­ها، خشک شدن مایعاتی که به تحرک مفاصل کمک می­کنند و همینطور تجمع مواد سمی و اسیدی (مانند اسید اوریک) در بدن از جمله اثرات نامطلوب رادیکال­های آزاد موجود در بدن هستند که مسوولیت بروز نقرس و ورم مفاصل را برعهده دارند. توت­فرنگی با داشتن گروهی از آنتی­اکسیدان­ها و مواد سم­زدا می­تواند این خاطرات را برای همیشه از بدن شما دور نگه دارد.

  ویتامین ث، فولات، آنتوسیانین و چند ترکیب دیگر گروه قدرتمندی را تشکیل می­دهند که می­تواند با سلول­های سرطانی و تومورها مبارزه کند. مطالعات نشان می­دهد مصرف روزانه یک عدد توت­فرنگی می­تواند بطور قابل توجهی رشد سلول­های سرطانی را کاهش دهد .

  خیلی از افراد کهنسال گرایش زیادی به از دست دادن حافظه­شان دارند و کنترل فعالیت­ها و اعضای بدن برایشان سخت می­شود. این موضوع به دلیل پیر شدن مغز و سیستم عصبی آنهاست. بدین ترتیب، بافت مغز تخریب شده و اعصاب ضعیف_­تر می­شود. توت­فرنگی در این زمینه نقش موثری دارد. ترکیبات موجود در این میوه به جوان­سازی سیستم عصبی کمک کرده و تخریب ناشی از رادیکال­های آزاد را خنثی می­کند. علاوه بر این بهتر است بدانید که
توت­فرنگی درصد قابل توجهی ید هم دارد که به بهبود عملکرد مغز و سیستم عصبی کمک می­کند. توت­فرنگی منبع خوبی از پتاسیم و منیزیوم هم هست که هر دوی این عناصر به پایین آمدن فشار خون کمک می­کنند.

  توت­فرنگی یک پکیج کامل برای حفاظت از قلب و عروق شما به همراه دارد که شامل مقادیر زیادی فیبر، فولات، آنتی­اکسیدان­هایی چون ویتامین ث است. فقدان چربی هم به این جمع اضافه می­شود. بعضی از اعضای خانواده ویتامین ب هم در توت­فرنگی وجود دارند که ماهیچه­های قلبی را تقویت کرده، به بهتر شدن عملکرد قلب کمک می­کنند .

  رومیان باستان معتقد بودند که توت­فرنگی به عنوان یک گیاه دارویی علائم بیماری مالیخولیا را کاهش می­دهد، التهاب را کم می­کند و در درمان تب، عفونت گلو، سنگ کلیه، تنگی نفس، نقرس، بیماری­های خونی و ناراحتی­های کبد و کلیه موثر است. تنها میوه­ای است که دانه­هایش در سطح بیرونی آن قرار دارند . آنچه را که در واقع میوه
می­نامیم، میوه گیاه نیست بلکه نهنج توسعه یافته گل است که گوشتی و آبدار شده است . در بلژیک موزه­ای فقط برای نمایش انواع توت­فرنگی­ها وجود دارد . مقدار ویتامین ث توت­فرنگی حتی از پرتقال هم بیشتر است . فاقد چربی است و کالری کمی دارد.

  خوردن هشت عدد توت فرنگي متوسط، چهل درصد از نياز روزانه افراد به ويتامين ث، دوازدهدرصد از نياز روزانه به فيبر، ششدرصد از نياز روزانه به فولاتو 210 ميلي ‌گرم پتاسيمرا تأمين خواهد کرد، در حالي که فقط چهل و پنج کالري انرژي دارد و به دليل نداشتن سديم(نمک)، کلسترولو ساير اسيدهاي چرب اشباع، ضرر و زياني را متوجه مصرف­کننده‌اش نخواهد کرد. علاوه بر موارد ياد شده، مطالعات اخير نشان داده‌اند که اين ميوه داراي ترکيباتي به نام فيتوکميکال است که در اين گروه فلاونوئيدها، آنتوسيانيدين‌ها و اسيد فنوليک و الاژيک جاي مي­گيرند که دريافت آنها از طريق مواد غذايي و بخصوص اين ميوه، احتمال ابتلا به بيماري‌هاي مزمني مانند انواع سرطان‌، بيماري ‌هاي قلبي، عروقيو متابوليکي را کاهش مي‌دهند. پتاسيم سبب کاهش فشار خون شده و خطر بروز سکته را به خصوص در افراد مستعد کاهش مي­دهد. مطالعات نشان داده‌اند افرادي که روزانه مقادير زيادي از اين ميوه را مصرف مي­‌کنند، در مقايسه با افرادي که به خوردن اين ميوه توجه نمي­‌کنند، سه برابر کمتر به بيماري­‌هاي قلبي دچار مي­‌شوند. همچنين فيبر بالاي اين ميوه به کاهش کلسترول خونکمک کرده و از بروز سرطان روده بزرگجلوگيري مي­کند. فولات موجود در اين ميوه نيز براي دوران بارداريبسيار مهم است و از عقب­ماندگي‌­هاي مادرزادي در اين دوران جلوگيري مي­‌کند. بعلاوه، اين ماده مغذي نيز مانند سدي در برابر بيماري­هاي عروق کرونر و سرطان روده بزرگ عمل مي‌­کند، از اين رو، به خانم‌هاي بارداري که البته به حساسيت دچار نيستند، توصيه مي­‌شود که بطور مرتب اين ميوه را ميل کنند.

  از ديرباز همه قسمت­هاي اين ميوه مصرف دارويي دارد به طور مثال از برگ و ريشه آن داروي ((تانن)) که براي درمان بيماريهاي روده­اي مفيد و ضداسهال است به دست مي­آوردند . توت­فرنگي منبع سرشار فيبر و در هضم غذا و جذب آن و تنظيم سوخت­وساز بدن مفيد است . اين ميوه از ويتامين ث غني است آنتي­اکسيدان از ديگر املاح موجود در
توت­فرنگي مي­باشد که عامل ضدسرطاني آن شناخته شده است. توت­فرنگي فاقد چربي اشباع شده است و کالري کمي دارد بطوري که هشت عدد از اين ميوه حاوي پنجاه کالري است . دريافت روزانه يک واحد از اين ميوه که معادل هشت عدد توت­فرنگي است فشار خون بالا را کاهش مي­دهد و از گرفتگي عروق نيز جلوگيري مي­کند. مصرف اين ميوه سبب سلامت و شادابي پوست مي­شود.توت فرنگي آهن و کلسيم فراواني دارد به همين علت در درمان بيماري کم­خوني مفيد است و به استحکام استخوان­ها و دندان­ها کمک مي­کند . در اين ميوه ويتامين ب به اندازه کافي وجود دارد بنابر اين در کاهش اضطراب و عصبانيت موثر است. توت­فرنگي اشتها­آور است و مي­توان از آن براي باز کردن اشتهاي کودکان براي خوردن غذا به صورت انواع دسر و آب ميوه استفاده کرد. مخلوط کردن اين ميوه با خامه و شکر نه تنها ارزش غذايي
توت­فرنگي را از بين مي­برد بلکه سبب افزايش وزن و تشديد بيماريهاي چربي خون، فشار خون و گرفتگي عروق بعلت وارد کردن چربي­ها و قندهاي مضر به اين ميوه مي­شود.

  توت­فرنگي نخستين بار در قرن چهارده ميلادي از جنگل­هاي فرانسه به محيط گلخانه­ها براي کشت منتقل شد و پس از ان در ديگر کشورها رواج يافت. در ايران نيز رقم اصلاح شده اين ميوه در زمان صدارت اتابک اعظم در دوره قاجاريه از فرانسه وارد و به همين علت اين رقم اتابکي خوانده شد . اما توت­فرنگي در کشور ميوه ناشناخته­اي نبود و در نواحي شمال کشور به صورت خودرو و به وفور مي­رويد.

  اصطلاح هيدرپونيک در معناي ( water working ) مي­باشد و در عمل به معناي پرورش گياه در آب و املاح محلول آن است. کشت هيدرپونيک فن کاشت گياهان بدون خاک است ريشه­ها در هوا که بايد بسيار مرطوب نگاه داشته شود يا در آب که بايد خوب تهويه شود و يا در برخي مواد جامد غير از خاک که رطوبت را در خود نگه مي­دارد رشد
مي­کنند آب موجود در اطراف ريشه­ها که غذاي مورد نياز گياه را تامين مي­کند حاوي ترکيبات متعادلي از مواد غذايي است. کشت هيدرپونيک اين امکان را مي­دهد که در ازاي کار کمتر و زمان کمتر بازده بيشتري داشته باشيم.

تاریخچه کشت هیدروپونیک :

  کلمه هيدروپونيک از ترکيب دو واژه يوناني هيدرو به معناي آب و پونوس به معناي کار و تلاش ساخته شده است.اين کلمه را اولين بار دکتر گريک استاد يکي از دانشگاههاي کاليفرنيا بکار گرفت. هيدروپونيک روشي براي کشت گياهان، بدون خاک است. در اين روش گياه در آبي، غني از مواد مغذي رشد مي­کند. با اين وجود کشت هيدروپونيک مي­تواند به عنوان روشي جهت رشد گياهان، در ساير محيط­هاي متراکم مثل مخلوط پوست درختان، بدون خاک مورد استفاده قرار گيرد. روش هيدروپونيک يک روش پيشرفته باغباني است که هم در خانه و هم در تجارت مورد استفاده قرار
مي­گيرد. در اين سيستم هيچگونه علف هرزي رشد نمي­کند و گياهان حاصل از اين روش معمولا سالم­تر و زودرس­ترند و فضاي کمتري را اشغال مي­کنند .اساس سيستم هیدروپونيک آب است، پس اين سيستم مي­تواند کاملا اتوماتيک باشد ؛ مزيت اتوماتيک بودن سيستم اين است که اگر باغبان براي مدت زيادي در گلخانه حاضر نبود، گياه از کمبود آب و مواد غذايي، تلف نخواهد شد. براساس يک رسم 2.500 ساله ايرانيان در عيد نوروز، گندم يا گياهان ديگري را در مقداري آب مي­کاشتند و با آن سبزه براي سفره هفت سين تهيه مي­کردند اين شايد اولين کشت هيدروپونيک در جهان بوده که ايرانيان انجام مي­دادند. در استان ایلام نخستین گلخانه هیدروپونیک تولید گیاهان دارویی به بهره برداری رسید در اين سيستم می‌توان محصولات گوناگوني همچون خیار، گوجه­فرنگي، کلم، کاهو، انواع گیاهان علفی، هندوانه، اسفناج، انواع فلفل­ها، بادمجان ،گلها و گياهان زينتی مخصوصاً ارکيده و در بعضی مناطق موز، هويج، لوبيا سبز، تربچه و چغندر را توليد کرد و حتي مي­توان گفت کشت هيدروپونيک تکنولوژیی فوق­العاده و بسيار خوب براي جوانه­زنی بذر است.

مزایای کشت هیدروپونیک :

• صرفه­جوئي زماني و نياز به نيروي کار کمتر (زيرا در کشت آبي نياز به عمليات تهيه بستر خاک و وجين کردن علف­هاي هرز و غيره نمي­باشد) .
• حذف خاک درنتیجه حذف بيماري­ها.
• مصرف بهينه آب زیرا هيچ آبي به هدر نمي­رود و علف هرزي وجود ندارد که از آب استفاده کند.
• کاشت گياه با تراکم بيشتري و در نتیجه تولید بیشتر.
• بدليل نبود خاک و علف هرز عمليات کشاورزي ساده­تر است.
• با حذف خاک آفات موجود در خاک نيز حذف مي­شود.
• کنترل شرايط محيطي از جمله نور، دما، رطوبت و ترکيب هوا بسيار ساده­تر است.
• در جايي که خاک مناسب ندارد يا خاک دچار بعضي بيماريها است، استفاده می­شود.
• براي مناطقي که زمين گران قيمت است براي بدست آوردن بيشترين محصول با تراکم بالا کاربرد دارد.
• در اين طرح آلودگي خاک وجود ندارد و آلودگي آب هم کمتر است.
• کنترل شیمیایی منطقه ریشه آسان است.
• امکان پرورش گیاهان در تمام نقاط وجود دارد.
• امکان کشت مداوم يک گياه معين در يک زمين ثابت بدون اينکه احتياج به آيش باشد .
• یکی شدن عمل آبياري و کوددهي.
• کاهش ميزان ابتلا به بيماريهاي ارگانيک و انگلي گياهان.

چگونگي فرآيند رشد در گياهان در روش هیدروپونیک :

  شناخت و بکار بستن موفقيت­آميز روش هيدرپونيک مستلزم فهم و شناخت چگونگي رشد گياهان توسط
پروش­دهندگان آنها است. تقريبا همه گياهاني را که مي­شود به روش هايدرپونيک پرورش داد گياهان گلدار هستند اين گياهان از چهار قسمت اصلي تشکيل شده­اند :

ريشه : قسمتی که از گیاه است که در زير خاک رشد مي­کند. خاک تامين­کننده مواد غذايي، آب وهوا براي گياه بوده و عامل تثبيت ريشه­ها و ماندگاري گياه بر روي زمين است ريشه مواد غذايي آب وگازهاي موجود در خاک را جذب کرده و اين عناصر شيميايي را براي تغذيه به ساير قسمت­هاي گياه منتقل مي­کند همچنين ريشه به ايستايي و ثبات گياه و جلوگيري از افتادن آن کمک مي­کند.

ساقه : شامل تنه يا بدنه گياه است. ساقه اصلي وشاخه هاي فرعي منشعب از آن اسکلت نگهدارنده برگ­ها گل­ها و
ميوه­ها است برگ­ها و ساقه­هاي سبز طي فرآيند فتوسنتز غذاي لازم براي انتقال به گل­ها ميوه­ها و ريشه­هاي گياه را توليد مي­کند. شبکه آوندي موجود د رساقه مشتمل بر مجاري و رگ­هايي است که آب و موادغذايي را به سراسر قسمتهاي فوقاني و تحتاني گياه منتقل مي­کند اين امر نظير سيستم گردش خون در حيوانات است.

برگ : قسمتی است که گیاه براي تنفس تعرق و غذاسازي لازم دارد. مواد غذايي در اين نوع ترکيبات بدون نياز به انجام تغييرات شيميايي مي­تواند مورد استفاده قرار گيرد ليکن به دليل آن که اين مواد مانند ترکيبات محول در آب نمي­تواند به سادگي در آب حل شود امکان استفاده فوري وسريع از اين مواد براي گياه وجود ندارد. مواد غذايي موجود در اين ترکيبات قبل از آن که جذب گياه شود نيازمند انجام برخي تغييرات شيميايي است اين ترکيبات شامل کودهاي آلي و معدني است که الزاما بايد براي استفاده گياه توسط ميکرو ارگانيسم­هاي موجود در خاک تجزيه شوند.

ریشه : مواد غذايي بگونه­اي در آب حل مي­شود که ريشه بتواند از محلول غذايي استفاده کند در اين سيستم يا در آب هوادهي مي­شود و يا اينکه ريشه­ها به خوبي در معرض هواي موجود در محلول غذايي قرار مي­گيرد داربست چه به صورت شبکه سيمي و چه به صورت­هاي ديگر نگهدارنده گياهان در محلول غذايي هستند. مواد غذايي با حل شدن در آب به صورت محلول در محيط رشد ريشه جريان پيدا مي­کند ريشه­ها در مواد جامدي که داراي خاصيت خنثي بوده و در داخل محلول غذايي هستند رشد مي­کند اين وضعيت باعث مي­شود که ريشه­ها از رطوبت کافي برخوردار بوده و در عين حال با انجام زهکشي و تخليه محلول اضافي هواي کافي در محيط رشد ريشه وجود داشته باشد مواد دانه­بندي شده مواد جامدي هستند که ريشه در آن رشد کرده و به آنها متکي است.

فرآیند عملیات کشت هیدروپونیک :

  در این روش کشت، توزیع آب و عناصر ضروری به ریشه گیاه توسط وسائل پودرکننده آب مثل مه­پاش و میست (یک نوع ریزکننده آب و محلول غذایی) انجام می­شود. مزیت این روش تهویه مناسب ریشه­ها است. در این روش ریشه­ها در هوا رشد می­کنند. این روش به صورتی طراحی شده است که امکان استفاده مناسب از آب و عناصر ضروری را فراهم
می­کند. ریشه­ها در این روش باید مرتبا در معرض ارسال محلول غذایی قرار گیرند. در اکثر سیستمهای هیدروپونیک در انتهای ریشه­ها یک مخزن کوچک آب قرار داده می­شود که ریشه­ها همیشه به آب دسترسی داشته باشند.

  محلول غذایی این سیستم رشد هیدروپونیک امروزه کاربرد معمول پیدا کرده است که به صورت تجاری در کشت گیاهان در یک محیط کیسه­ای یا گلدانی بکار می­رود در این زمینه پرلیت بیشترین کاربرد را دارد. در اطراف کیسه­های بکار رفته سوراخهایی برای حرکت پرلیت ایجاد می­کنند همچنین برای اینکه به آب و محلول غذایی اضافی اجازه بدهند که از محیط خارج شود و تهویه مناسب صورت بگیرد آب چکان­هایی بر لبه کیسه ها قرار می­دهند. البته بعضا اصلاحاتی در این سیستم برای تطبیق با محصولات مختلف بوجود آمده. برای مثال کیسه­های عمودی آویزان برای کاهو و یا گیاهانی که در کناره کیسه­ها قرار می­گیرند. برای مثال گیاه توت فرنگی را در سوراخهای کناره کیسه­های پرلیت قرار می­دهند و محلول غذایی از بالای کیسه­ها توسط قطره چکانهای و یا آبشخور های نصب شده به طرف پایین سرازیر
می­شود.

  در سیستم مستقیم قطره­ای، محلول غذایی راک وول در مناطق مختلف جهان برای تولید گوجه­فرنگی، خیار و فلفل کاربرد بیشتری دارد. راک وول از یک ماده خنثی که از مخلوط سنگ­های آتشفشانی درست شده است. این سنگها را با سنگ آهک مخلوط کرده و تا دمای 1.500 تا 2.000 درجه سانتی­گراد گداخته می­کنند، الیاف نرمی آزاد می­شود که آنها را به هم می­پیچند. سپس آنها را به صورت صفحات فشرده در می­آورند و آنها را در داخل صفحات پشم سنگ قرار می­دهند. در این روش صفحات را به صورت یکنواخت بر روی یک سطح قرار می‌دهند و همچنین باید راه­هایی برای عبور جریان محلول غذایی و آب در نظر گرفته شود و محلول غذایی بوسیله قطره­چکانها توزیع می­شود. تکنیک­های کشت محیط کشت هیدروپونیک با یک محیط خارجی احاطه می­شود که می­تواند گلدان یا کیسه نیز باشد. آب، شامل کودهای افزودنی با توجه به با توجه به تقاضای اتمسفری گیاه بکار می­رود. در سیستم­هایی که گراول و ماسه در آن وجود دارد برای جمع­آوری نمک های تجمع یافته احتیاج به یک شستشو بوسیله آب است