پرورش قرقاول به ظرفیت 1000 قطعه ,

قرقاول یکی از پرندگان وحشی است که سالهاست در کشورهای اروپایی و امریکا به عنوان خوراکی لوکس و با ارزش عموما در ایامی خاص مورد استفاده قرار میگیرد. واقعیت این است که گوشت بسیار خوشمزه این پرنده طرفداران زیادی دارد و معمولا با قیمتی بیشتر از گوشت کبک عرضه می‌شود. به نظر می‌رسد در کشور ما عرضه محدود گوشت قرقاول جوابگوی تقاضای زیاد رستوران ها نیست.

ضمن آنکه باب صادرات آن به کشورهای همسایه شمالی مخصوصا آذربایجان و کشور های حاشیه خلیج فارس همیشه باز است. قرقاول از کبک سر سخت تر و مقاوم تر است و نگهداری آن مشکل ویژه ای ندارد ولی لازم است رفتار و تکنیک های فنی تولید آن شناخته شود تا تولیدی ارزشمند و سود آور بدست آید. گوشت نر و ماده جوان قرقاول هر دو با کیفیت و مطلوبند و مشتریان خاص خود را دارند.

در مقوله پرورش قرقاول نوع زینتی آن نیز با ارزش است و عموما با قیمت های بسیار بالا عرضه می‌شود و چنانچه واحدهایی با هدف تولید قرقاول زینتی فعالیت نمایند سودی قابل توجه بدست خواهد آمد. برای قرقاول های پرورشی تولید تخمی در حدود 60 تخم در اولین دوره و 115 تخم در دوره های بعدی تخم گذاری به ثبت رسیده است. ولی در کشور ما زاد آوری و تولید جوجه در حد 50 درصد از مجموع تخم های تولیدی است.

البته این معضل با تکیه بر دستورات فنی قابل برطرف شدن است. توجه به خصوصیات رفتاری و شناخت این پرنده رمز پرورش آن است. قرقاول نر قلمرو دوست است و در فصل جفت گیری وجود هم جنس خود را تحمل نمی‌کند. در صورت عدم توجه به این موضوع زاد آوری و نطفه دار شدن تخم های قرقاول ماده کاهش می‌یابد. در بسیاری از کشورها قرقاول را برای رها سازی در شکارگاه ها تکثیر و نگهداری می‌کنند و از این راه سودی مضاعف بدست می‌آورند..

قرقاول با نام علمی colchicus phasianus از خانواده ماکیان سانان است. پرندگان این خانواده و از جمله قرقاول خشکی زی بوده و بعضی از آنها مانند کبک نر و ماده شبیه به هم و در بعضی دیگر مانند قرقاول نر و ماده از نظر خصوصیات ظاهری کاملا متفاوتند. قرقاول نر (با احتساب دم) 85 سانتی متر و قرقاول ماده 60 سانتی متر طول دارد. در پرنده نر پر و بال بسیار رنگین، سر به رنگ سبز براق با پوست برهنه، دور چشم به رنگ قرمز گلی و گوشپر های کوتاه که آنها را بالا نگه می‌دارد دیده می‌شود.

همچنین روتنه قرمز گلی با رگه های سیاه موج دار، سینه گلی و زرد با لکه های سیاه پهن تر از روتنه، شکم تیره، بال ها قرمز بلوطی با لکه و رگه های قهوه ای تیره و پای سیخک دار دیده می‌شود. پرنده ماده کوچکتر و به رنگ قهوه ای خاکستری، گردن بلوطی کم رنگ و حلقه دور چشم سفید نخودی دیده می‌شود، دم در هر دو جنس بلند است.

سویه های قرقاول در اقلیم های مختلف بسیارند. در کشور ما چهار سویه قرقاول بومی وجود دارد که همگی متعلق به یک نژادند. زیستگاه این چهار سویه در ارسباران و دشت مغان آستارا تا چالوس، بابل و شرق خراسان (سرخس و حوالی رودخانه مرزی هیرود) است. بعضی از انواع قرقاول نام زیستگاه (مانند قرقاول چینی یا قرقاول هیمالیا) و بعضی دیگر براساس شکل ظاهری نام گذاری می‌شوند (مانند قرقاول گلدن یا قرقاول سیلور). با این حال قرقاول های مشهور دنیا به شرح زیر می‌باشند:

قرقاول طوقدار چینی

قرقاول گلدن یا طلایی

قرقاول سیلور یا نقره ای

قرقاول لیدی

قرقاول قفقازی

قرقاول قرقیزی

قرقاول ژاپنی

قرقاول هیمالیا

اما چرا قرقاول آمریکایی، پاکستانی و هلندی؟ جون این نژادها در عین زیبایی بی نظیرشون ارزانترین نژاد های پرورشی قرقاول می‌باشند که بیشترین تولید تخم رو دارند و تنها نژادهایی هست که میشه روی فروش گوشت آنها حساب باز کرد و در ضمن این نژادها فوق العاده سرسخت هستند و در هر شرایط آب و هوایی می‌توانند زندگی کنند، این یعنی این نژادها رو میشه توی هر نقطه با هر شرایط آب و هوایی پرورش داد.

همچنین در پرورش قرقاول اولین مالک کسب تجربه است همیشه افرادی که با حوصله، صبر و با کسب تجربه کار را شروع می‌کنند موفقتر هستند.

برای کسب تجربه همیشه باید با قرقاولی شروع کرد که در سریعترین زمان ممکن به بلوغ یا رشد کامل برسد، مقاومت بسیار بالایی داشته باشد و در صورت بروز مشکل یا تلفات در طول دوره پرورش با کمترین هزینه قابل بازگشت و قابل جبران باشد.

بهترین نژاد قرقاول برای شروع پرورش قرقاول امریکایی یا قرقاول طوقی و قرقاولهای سبز یا سفید هلندی است.

از ویژگیهای مثبت پرورش قرقاول امریکایی این است که در حدود ۴ ماهگی قابل کشتار و در سن ۸ ماهگی به بلوغ و در هر بهار شروع به تخمگذاری میکنند و اگر در طول دوره پرورش دچار تلفات بشود به دلیل اینکه جزو قرقاولهای ارزان قیمت است با کم ترین هزینه قابل جبران است.

در مورد اصلاح نژاد قرقاول باید گفت که قرقاول امریکایی به دو گونه قرقاول امریکایی معمولی و سنگین وزن تقسیم می‌شود که سنگین وزن ان اصلاح شده است که در دهه ۴۰ وارد ایران شده است و بعد از ان هیچ گونه اصلاحی روی ان انجام نشده است.

در مورد قرقاول سفید هلندی که در کشور هلند اصلاح شده است و فقط رنگ قرقاول امریکایی معمولی به سفید تغییر داده شده است

قرقاول امریکایی اصلاح شده اروپایی و امریکایی تفاوتی با هم ندارد و بازی با کلمات است.

قرقاول سفید سنگین وزن یا جامبووایت در ایران وجود ندارد و تمام قرقاولهای سفید رنگ همان قرقاول سفید هلندی است.

قرقاول سفید خالدار و سفید ابلق و سفید برفی در واقع دو رگه امریکایی و سفید هلندی است و اصلاح شده نیست.

قرقاول سبز پاکستانی هم در ایران وجود دارد ولی نژادهای دیگر وابسته به این نژاد در واقع گونه ضعیفتر ان است و اصلاح شده نیست.

قرقاول مناسب برای پرورش شامل قرقاول های امریکایی معمولی و جامبو (که به غیر از دوره بلوغ تفاوت این دو نژاد قابل شناسایی نیست) و سفید هلندی (که ابلق یا خالدار یا سفید با هم فرقی ندارد و فقط در شکل لکه ها روی پرها با هم تفاوت دارد) و سبز پاکستاتی است.

تولید قرقاول در کشورما به دو روش صورت می‌گیرد. روش اول تولید قرقاولهای زینتی بوده که تعداد آن کم و شامل : قرقاولهای سیلور، گلدن و لیدی می‌باشند. و گروه دوم پرورش قرقاولهای به اصطلاح گوشتی هستند، که بیشتر قرقاول رینگ نک (یا گردن حلقه ای یا طوقی) می‌باشند. وزن این نوع قرقاول در ایران حدود 900 تا 1400 گرم است (ماده ها کوچکتر و نر ها درشت ترند) در کشور ما این نژاد فراوان ترین نژاد پرورشی است که به آن قرقاول امریکائی نیز می‌گویند.

از قرار اطلاع قرقاول درشت هیکل دیگری نیز وجود دارد که به ان جامبو رینگ نک می‌گویند. (این قرقاول هم به قرقاول امریکایی مشهور است) و وزن آن به بیش از 3 کیلو گرم می‌رسد. یک سویه قرقاول دیگر پرورشی وجود دارد که نقطه نظر خصوصیات وزنی مانند رینگ نک است و به نام قرقاول سفید معروف است ولی احتمال قوی در حد و اندازه معنی دار در ایران وجود ندارد.

واقعیت این است که گوشت قرقاول از کبک خوشمزه تر و گران قیمت تر است و مقاومت و سرسختی این پرنده در مقابل بیماری ها از کبک بیشتر است. دوره پروار بندی و بلوغ فیزیکی کبک و قرقاول تقریبا برابر است (3/5 الی 4 ماه). ولی وزن میان دوره قرقاول حدودا سه برابر کبک است. زاد آوری و نطفه دار بودن و یا جوجه تبدیل شدن تخم قرقاول از کبک کمتر است.

در مزارع پرورش قرقاول در کشور ما معمولا 50 درصد است ولی با اعمال تکنیک های فنی می‌توان آنرا در حالت مطلوب به 70 درصد هم رسانید. ولی در مورد کبک کم نیستند واحدهایی که 85 الی 90 درصد از تخم های کبک آنها وارد دستگاه جوجه کشی می‌شود و به جوجه تبدیل می‌گردد. به علت محدودیت واحدهای پرورش قرقاول گوشتی، گوشت ارزشمند و خوش طعم این پرنده مشتریان خاص خود را دارد. و به عبارت دیگر محصول تولیدی درگیر کاهش تقاضا در بازار نخواهد شد.

نگهداری قرقاول هم در سیستم بستر و هم در سیستم قفس اجرا می‌گردد و تولید، تکثیر و پرواربندی آن با سرمایه کم ولی در حد محدود محقق می‌شود. یکی از مزیت های تولید قرقاول تحریک پذیری این پرنده از شدت و مدت نور است که بر تخم گذاری آن تاثیر می‌گذارد. به عبارت دیگر به کمک نور می‌توان ماده قرقاول های پرورشی را دوباره وادار به تخم گذاری نمود و در سال حداقل دو دوره از این پرنده تخم نطفه دار گرفت.

گوشت بسیار با کیفیت، پر و تخم خوراکی و کود خالص می‌تواند محصول اولیه و تخم نطفه دار، جوجه یکروزه و قرقاول مولد محصول ثانویه خواهند بود. همانگونه که ذکر شد گوشت این پرنده هم مصرف داخلی دارد و هم مصرف خارجی و معمولا بایستی به صورت بسته بندی و فریز شده عرضه شود. مشهور است که چنانچه لاشه قرقاول گوشتی را پس از ذبح شدن به مدت 24 ساعت با پر در یخچال نگه داری نموده و سپس پر کنی و آماده کنند کیفیت و تردی گوشت بسیار بهتر می‌شود.

استفاده از پرهای رنگین و زیبای قرقاول نر ریشه تاریخی دارد و در حال حاضر از انها در صنایع دستی (قسمتی از لباس خانم ها و سایر وسایل) می‌تواند ارزش افزوده آنها را بالا ببرد. زمانی که جمعیت اماکن پرواربندی قرقاول تکمیل شده است. تخم های تولید شده می‌تواند به صورت تخم نطفه دار و یا جوجه یکروزه به فروش برسند و سود قابل توجهی نصیب پرورش دهنده بنمایند.

گاهی مشتری خرید قرقاول مولد نیز وجود دارد. بنابراین می‌توان قرقاولهای جوان را به عنوان مولد (با ترکیب 8 به 1 یعنی پنج تا شش قرقاول ماده به همراه یک قرقاول نر) با قیمتی مناسب به فروش رسانید. در ضمن واحد جوجه کشی مزرعه می‌تواند تخم نطفه دار مشتریان انواع طیور را با رعایت موارد بهداشتی به جوجه یکروزه تبدیل نموده و دستمزد قابل توجهی را بدست آورد.