پرورش مرغ تخمگذار صنعتی در قفس ,

در گذشته­ای نچندان دور صنعت مرغداری ما وابستگی کاملی به رژیم اشغالگر قدس داشت.به طوریکه مرغ کشتار شده و تخم مرغ مصرفی کشور از آن رژیم تهیه می‌شد. نسل گذشته به یاد دارند که جوجه­های یک روزه با هواپیما به فرودگاه حمل، و پس از واکسیناسیون به مرغداری­ها تحویل می­شد. اما در زمان قبل از انقلاب اسلامی با مجاهدت جمعی از مجاهدین ازجمله فداییان اسلام، این صنعت به طور خوبی رشد نموده، به طوریکه رِژیم گذشته به آن افتخار می­کرد و در جایگاه دومین صنعت مهم کشور قرار گرفت.

اما حال چه شده­است که این دست­آورد مهم که برای ایجاد آن زحمت­ها ومجاهدت­های فراوان صورت گرفته، اینگونه مورد کم لطفی و سوءمدیریت است.

از آنجا که نگهدارى و پرورش طیور احتیاجی به مراتع و چراگاه­هاى وسیع ندارد، در جوامعی که چراگاه­های طبیعی یا مراتع مصنوعی یافت نمی‌شوند، پرورش طیور، جهت تأمین پروتئین حیوانی، ضرورت می‌یابد. زیرا می‌توان در محیط محدود و با استفاده از مازاد مواد غذائى غیرقابل استفاده براى انسان (مانند بقایاى کارخانجات روغن کشی، لبنیات سازى کشتارگاههاى صنعتى (دام و طیور) شیلات، کنسروسازى) در مدت زمان کوتاهی به تولید گوشت و تخم مرغ مبادرت نمود.

صنعت پرورش مرغ تخم‌گذار یکی از پربازده‌ترین و پرسودترین صنایع در جهان به‌حساب می‌آید به‌گونه‌ای که بسیاری درآمد پرورش مرغ تخم‌گذار را هم‌تراز و یا حتی بالاتر از پرورش مرغ گوشتی می‌دانند. دلیل آن را هم این‌گونه می‌توان توجیه کرد که با احداث مزرعه پرورش مرغ تخم‌گذار می‌توان هرروز از فروش تخم کسب درآمد نمود درحالی‌که در پرورش مرغ گوشتی حدود 2 ماه طول می‌کشد تا به پول رسید.

امروزه شاهد پیشرفت چشمگیری در صنعت پرورش مرغ تخم‌گذار هستیم، دلیل این امر را هم می‌توان به نقش عوامل مدیریتی، تغذیه‌ای، ژنتیکی و محیطی دانست؛ که این عوامل مذکور تأثیر مهمی را در بالا بردن عملکرد و ظرفیت ژنتیکی حیوان جهت تولید هر چه‌بهتر دارند. یکی از مهم‌ترین موارد اثرگذار بحث تأسیسات و تجهیزات به‌کاررفته در یک مرغداری است؛ که روزبه‌روز تکنولوژی‌های جدیدی به این بخش افزوده می‌شود و مزیت‌های اقتصادی آن، مرغدار را مجاب به استفاده از آن‌ها جهت دستیابی به حداکثر سود و درآمد نموده است. یکی از این تکنولوژی‌های جدید استفاده از سیستم قفس در پرورش مرغ تخم‌گذار است.

امروزه دشوار است کسی را پیدا کنید که نمی‌خواهد صبحانه تخم مرغ خوشمزه بخورد. برای ورزشکاران، تخم مرغ به طور کلی مهمترین ماده غذایی است. علاوه بر این، این محصولات در بسیاری از ظروف گنجانده شده اند و گوشت مرغ طیور مخصوصاً به عنوان ماده مغذی و مغذی ارزیابی می‌شود. در نتیجه مشخص است که کار پرورش مرغ صنعتی بسیار سودآور است.

برخی از پرورش دهندگان قادر هستند در سال اول درآمد ماهانه کسب کنند، زیرا شما نه تنها می‌توانید تخم مرغ بفروشید بلکه کود مرغی را نیز می‌توانید بفروشید. به طور کلی می‌توان گفت سودآوری چنین پروژه ای واقعاً زیاد است. این درحالی است که به سرمایه گذاری زیادی احتیاج ندارد.

پرورش مرغ یکی از مهمترین صنعت ها در بحث دامپروری است, پرورش مرغ را می‌توان به دو نوع پرورش مرغ تخمگذار و پرورش مرغ گوشتی تقسیم کرد.

پرورش مرغ تخم گذار صنعتی به روشی اطلاق می‌شود که در آن نژادهای مرغ تخم گذار استفاده می‌شود و شامل دو مرحله است .در مرحله نخست که مدتش در حدود ۱۸ هفته بوده و در آن جوجه یک روزه حدودا ۴۰ گرمی با مصرف حدود ۶ کیلوگرم دان به مرغی بالغ در حدود ۱۲۰۰ گرم تبدیل می‌شود .این جوجه ها اغلب ماده اند زیرا خروس ها در سالن جوجه کشی جداشده و حذف می‌گردند .این جوجه ها را در قفس و یا بستر پرورش می‌دهند. مرحله دوم پرورش مرغ تخم گذار است که از ۸۰ هفتگی ادامه دارد و در آخر مرغ ها به کشتارگاه رفته و به صورت گوشت صنعتی مصرف می‌شوند.

علاوه بر موارد ذکر شده دلایل دیگری نیز برای توسعه مرغداری در ایران وجود دارد که ذیلا اشاره می‌شود:

• افزایش رشد جمعیت 1/7 درصدی به این معنی است که تا سال ۱۴۰۰ ،۲۴ میلیون نفر به جمعیت کشور افزوده می‌شود که نیاز به غذا دارند.
• پایین بودن سرانه مصرف سرانه پروتئین حیوانی و تولیدات طیور
• کاهش تولید و مصرف گوشت قرمز
• محدودیت در مصرف گوشت قرمز
• مزایای اقتصادی و بهداشتی

در کشور ۱۲۳ میلیون واحد دامی وجود دارد که ۸۳ میلیون آن از مراتع استفاده می‌کنند. در حالی که ظرفیت مراتع ۳۷ میلیون واحد دامی است و مصرف گوشت قرمز در دهه گذشته از ۱۰ به ۸ کیلوگرم کاهش یافته است.

۱) وابستگی به واردات مواد اولیه از خارج

۲) بالابود ضایعات و تلفات

۳) عدم تولید جوجه اجداد تخمگذار در کشور

۴) ضریب تبدیل ۲/۲ تخم مرغ

۵) عدم وجود مارکتینگ صحیح پس از تولید

۶) عدم بسته بندی گوشت و تخم مرغ به میزان مناسب

۷) نوسان قیمت

۸) عدم استفاده از متخصص و مدیر فنی

۹) بی برنامگی در واردات و صادرات

۱۰) در دست گرفتن نبض بازار و صنعت،تولید واردکنندگان دان مرغ و ارگانهای شبه دولتی

۱۱)ضعف شدید مدیریتی در وزارت جهاد کشاورزی و شرکت پشتیبان امور دام و عدم نظارت بر ارگانها

اهداف تولیدی پرورش و نگهداری مرغ تخم‌گذار:

در صنعت مرغ تخم‌گذار، پرنده به دو منظور نگهداری و پرورش داده می‌شود:

1- تولید تخم‌مرغ به ‌منظور استفاده در جوجه‌کشی و به وجود آوردن جوجه‌های یک‌روزه. برای این منظور بایستی از گله‌های مادر و تخم‌های نطفه‌دار استفاده نمود؛ که اگر گله مادری از نژادهای تخم‌گذار باشد تولید جوجه تخم‌گذار و اگر گله گوشتی باشد تولید جوجه یک‌روزه گوشتی می‌کند.

2- تولید تخم‌مرغ مورداستفاده در تغذیه انسان (تخم‌مرغ خوراکی). در این بخش برای پرورش و نگهداری مرغ‌ها نیازی به خروس نیست زیرا تخم‌مرغ‌های خوراکی بدون نطفه می‌باشند.

شناسایی و ویژگی‌های مهم مرغ تخم‌گذار:

 مرغ‌های تخم‌گذار دارای بدنی کوچک، ریز جثه با پاهایی کشیده، نوک و پاهایی سفیدرنگ، تاج و غبغب بزرگ و قرمز، ایستادن به‌صورت موازی با سطح زمین، سینه‌ای عمیق با طول و عرض مناسب، فاصله بین استخوان‌های لگن بیش از سه انگشت و دارای وزنی استاندارد می‌باشند.

مهم‌ترین نژادهای مرغ تخم‌گذار در جهان و ایران:

از مهم‌ترین نژادهای معروف دنیا که جهت تولید تخم مورد استفاده قرار می‌گیرند می‌توان موارد زیر را نام برد:

• لگهورن
• مینورکا
• اسپانیش
• آنکونا
• آبی آندولسی.

از نژادهای مرغ تخم‌گذار ایران هم می‌توان اشاره‌ای به نژاد مرندی داشت؛ که این نژاد جهت پرورش مرغ بومی تخم‌گذار مورداستفاده قرار می‌گیرد.